Izrael, 2009, 52 min
reżyseria: Anat Yuta Zuria
język: polski lektor

Kiedy na jednym z przystanków Jerozolimy zatrzymuje się autobus, chasydzkie kobiety kierują się w stronę ostatnich drzwi. Wolno im zająć jedynie miejsca z tyłu pojazdu. To efekt trwającej od blisko dekady „rewolucji moralnej”, narzucającej ścisłą segregację płciową.

Prawa religijne w judaizmie wynikają z interpretacji świętych pism przez rabinów, co w praktyce oznacza dużą swobodę w ich odczytywaniu . Od kilku lat badacze pism kładą szczególny nacisk na ideę „skromności”. Celem uniknięcia „nieprzystojnych kontaktów” zalecają, aby kobiety i mężczyźni nie zbliżali się do siebie w miejscach publicznych. Nawet przypadkowe otarcie się fragmentem garderoby traktowane jest jak grzech. Segregacja w komunikacji miejskiej stała się zatem środkiem zaradczym w oczach Haredim, najbardziej konserwatywnych religijnych ortodoksów. Widok kobiet pokornie zajmujących miejsca z tyłu autobusu, szokujący dla wielu liberalnych Izraelczyków, przyjmowany jest z satysfakcją przez chasydów. W zamieszkiwanych przez nich dzielnicach Jerozolimy panuje porządek, niezależny od jakichkolwiek praw oprócz religijnych dogmatów. Życie toczy się tutaj ustalonym rytmem, determinowane surowymi zasadami. Haredim mają służyć Bogu, wyrzec się doczesnych przyjemności i nie zadawać zbyt wielu pytań.

W ortodoksyjnych rodzinach dorastały także Sara i Shulami. Dziś wolałby zapomnieć o doświadczeniach wczesnej młodości. Jedna z nich prowadzi bloga, druga zajmuje się fotografią – to ich sposoby, by wypowiedzieć się na temat roli kobiet we współczesnym Izraelu. Te elokwentne, atrakcyjne, młode kobiety korzystają z wolności słowa, jakiej przez lata im odmawiano. Ich poglądy dotyczące „rewolucji moralnej” są niezwykle ciekawe, ponieważ w swoim życiu zdążyły już znaleźć się po obu stronach obyczajowego konfliktu. „Czy to ja jestem psychopatką czy to społeczeństwo jest chore?” – pyta z goryczą Sara. „Czarny autobus” nakręcony został przez ANAT YUTĘ ZURIĘ, reżyserkę podejmującą tematy dotyczące życia współczesnych izraelskich kobiet. Ten poruszający dokument zamyka swoistą trylogię dokumentów jej autorstwa, do której należą też wielokrotnie nagradzane „Purity” (o wpływie przykazania „rodzinnej czystości” na życie seksualne) oraz „Skazane na małżeństwo” (o problemach z uzyskaniem rozwodu).