reżyser: Randall Wood, Michael O’Neill
Australia, 2012, 52 min.
polski lektor

Historia badań nad jednym z najdziwniejszych języków na świecie, którym porozumiewa się indiańskie plemię Pirahã zamieszkujące dorzecze Amazonki.

W Amazonii żyje około 300 ostatnich członków plemienia Pirahã. Ich język należy do jednego z najdziwniejszych języków na świecie: nie mają określenia na kolory i liczby, nie dbają o czas przeszły ani przyszły. Od lat ich język jest przedmiotem licznych badań i dyskusji wśród językoznawców. Profesor lingwistyki Daniel Everett spotkał tych Indian po raz pierwszy w 1970 roku, kiedy jako chrześcijański misjonarz podróżował po dorzeczach Amazonki. Everett należał wtedy do SIL International, czyli chrześcijańskiej organizacji naukowej, która zajmuje się poszerzaniem wiedzy i dokumentowaniem mniej znanych języków świata. Naukowiec z powodu swoich niesłychanych zdolności językowych został poproszony przez organizację o zbadanie języka Pirahã, którego istoty – pomimo 20 lat badań – żaden naukowiec wcześniej nie poznał.

W 1977 profesor wraz z całą rodziną przeprowadził się do Brazylii, by zamieszkać u ujścia rzeki Maici i oddać się badaniom. W ich trakcie doszedł do wniosku, że teoria Chomskiego o uniwersalnej gramatyce nie może być podstawą do zrozumienia języka Pirahã, co wzbudziło wielkie poruszenie w środowisku akademickim. Film Randalla Wooda i Michaela O’Neilla pokazuje, jak Everett gromadził dowody na poparcie swoich kontrowersyjnych teorii. Pobyt w Amazonii całkowicie zmienił życie naukowca. Utracił wiarę w Boga, stał się ateistą i po wielu latach rozwiódł się z żoną. Dwoje z trojga jego dzieci z tego powodu nie utrzymuje z nim kontaktów.