reżyser: Mike Freedman
USA, 2010, 101 min.
polski lektor

Do 2050 roku liczba ludności na świecie przekroczy 9 miliardów. Reżyser filmu „Masa krytyczna” wraz z naukowcami i ekspertami zastanawia się, jak stale powiększająca się populacja poradzi sobie z kryzysem energetycznym i eksploatowaniem zasobów naturalnych Ziemi.

W 1947 roku John Calhoun przeprowadził eksperyment. Przez kilkanaście lat obserwował populację szczura wędrownego, której stworzył idealne warunki do życia i rozmnażania się. Przestrzeń, w której żyły gryzonie, Calhoun podzielił na cztery osobne pomieszczenia, połączone rampami. Liczba zwierząt nigdy nie przekroczyła 200 osobników na 1000 metrów kwadratowych. Jednak pierwsze niepokojące oznaki pojawiły się już przy zagęszczeniu populacji do 150 szczurów w pomieszczeniu. Zwierzęta stały się agresywne, atakowały się wzajemnie, zmieniły się ich zachowania seksualne, samice przestały opiekować się potomstwem. W efekcie naukowiec odnotował 96-procentową śmiertelność gryzoni w dwóch z czterech pomieszczeń.

Obserwacja zwierząt pozwoliła naukowcom wyciągnąć wnioski, że przeludnienie może podnosić poziom stresu i wyzwalać agresję, a co za tym idzie – wpływać na zdrowie i bezpieczeństwo ludzi. Mike Freedman kręcił „Masę krytyczną” w pięciu krajach. Dokument został wzbogacony wywiadami z czterdziestoma wiodącymi ekspertami i naukowcami, którzy zastanawiają się, jak wzrost populacji ludzkiej wpłynie na wykorzystanie zasobów naturalnych naszej planety.