kraj: Polska
rok produkcji: 2020

Druga część zrealizowanego dla „Czarno na białym” dokumentu Marcina Gutowskiego o kardynale Stanisławie Dziwiszu.

Po reportażu „Don Stanislao. Druga twarz kardynała Dziwisza” i po watykańskim raporcie w sprawie kardynała Teodore’a McCarricka, mnożą się pytania o wiedzę polskiego papieża na temat przestępstw seksualnych popełnianych przez księży. Prawdę znać może jego osobisty sekretarz, ale on na pytania nie odpowiada. Czy jest szansa na rzetelne wyjaśnienie wszystkich wątpliwości, jakie pojawiły się wokół Jana Pawła II i jego najbliższego współpracownika? Odpowiedzi szukał reporter „Czarno na białym” Marcin Gutowski.
Czytaj dalej »

kraj: Australia
reżyseria: Michael Watchulonis
rok produkcji: 2020
czas trwania: 53 minuty
język: polski lektor

Obraz przybliża realia ekosystemu kryptowalut i technologii blockchain. Widzowie poznają zalety i wady tej kontrowersyjnej branży, jej głównych graczy oraz przyczyny ich konfliktów. Specjaliści zastanawiają się, czy technologię blockchain można wykorzystać do stworzenia nowej, bardziej sprawiedliwej, zdecentralizowanej i nieocenzurowanej strony internetowej 3.0, w której można kontrolować dane i chronić tożsamość online. Opowiedziana zostanie też historia Internetu, aby pokazać, jakie zmiany doprowadziły do kryzysu megakorporacji kontrolujących informacje. Wartość wszystkich pieniędzy świata to około stu dwudziestu bilionów dolarów. Każdy dolar tworzony przez rządy i banki powstaje jako dług, który w przyszłości trzeba oddać z odsetkami. Nigdy nie będzie wystarczająco dużo pieniędzy na spłatę zaległości. Pieniądze to cyfrowy rejestr w banku. Żywa gotówka bierze niewielki udział w całej operacji.
Czytaj dalej »

kraj: Polska
reżyseria: Tomasz Wolski
rok produkcji: 2020
czas trwania: 53 minuty

Dokument zrealizowano w oparciu o materiały nagrane przez milicjantów i oficerów Służby Bezpieczeństwa PRL. Agenci byli wszędzie. Filmowali z ukrycia w restauracjach, na ulicy i w sklepach. Podsłuchiwali również rozmowy telefoniczne. Uchwycili np. nieudane wodowanie statku „Mir” oraz Fidela Castro grającego w koszykówkę z krakowską drużyną. Obserwowali kochanków w hotelu czy dziennikarzy rozmawiających o propagandzie. Wytropili nawet mężczyznę, który u kolegi z Oslo zamówił niedostępną w kraju maść na hemoroidy. Szczegółowo rejestrowali wreszcie zamieszki uliczne. Zachowała się również relacja z oblężenia komisariatu milicji przez strajkujących. Dzięki zebranym filmom i taśmom dźwiękowym powstał interesujący portret komunistycznej Polski.

W ciekawym nawiązaniu do słynnego „Jednego dnia w PRL” Macieja Drygasa Tomasz Wolski komponuje swój montażowy film z archiwaliów służb bezpieczeństwa i milicji obywatelskiej z lat 1956 – 1989, w zupełnie innym stylistycznym rejestrze. Nie stroni od humoru, ale umiejętnie stopniuje ciężar wykorzystanych materiałów. Od nagrania podsłuchanej rozmowy telefonicznej o skombinowaniu rasowego pieska dla córki po finałową scenę werbunku współpracownika przez szantaż ujawnieniem pozamałżeńskiej przygody.
Czytaj dalej »

produkcja: USA
reżyseria: Alex Gibney
rok produkcji: 2021
czas trwania: 113 minuty
język: polski lektor

Przenikliwy dokument HBO pokazuje, jak działania wielkich koncernów farmaceutycznych wpływają na polityków i wprowadzane przez nich regulacje, które umożliwiają nadprodukcję, lekkomyślną dystrybucję i nadużywanie syntetycznych opioidów. Obraz bada przyczyny, zasięg i skutki jednej z najbardziej niszczycielskich plag naszych czasów, z pół milionem zgonów z powodu przedawkowań w USA w samym tylko XXI wieku. Film udowadnia również, że ta epidemia nie wzięła się znikąd.
Czytaj dalej »

kraj: Francja
reżyseria: Luc Hermann
rok produkcji: 2020
czas trwania: 52 minuty
język: polski lektor

Coraz częściej podnoszony jest temat koncernów farmaceutycznych. W czasach światowej pandemii ten biznes przyciągnął jeszcze większą uwagę społeczeństwa. Okazuje się, że firmy te przez lobbing oddziałują na politykę zdrowotną. Niektóre z wprowadzanych przez nich na rynek preparatów budzi podejrzliwość. Odnotowuje się rosnącą liczbę pacjentów uskarżających się na dolegliwości spowodowane skutkami ubocznymi przyjętych leków, co z kolei wywołuje lawinę pozwów. Twórcy dokumentu przybliżają przebieg takich sądowych batalii i pokazują, czy zwykły obywatel ma w ogóle szansę w walce z koncernami. Prócz tego przedstawiają też kulisy działalności tego globalnego biznesu.
Czytaj dalej »

kraj: Francja
reżyseria: Gregoire Polet
rok produkcji: 2020
czas trwania: 52 minuty
język: polski lektor

Jeden z najbardziej cenionych francuskich literatów, Wiktor Hugo, żył w pełnym przemian XIX wieku. Obdarzony niezwykłym zmysłem obserwacji i wrażliwością społeczną poruszał w swoich utworach wiele współczesnych problemów. Początkowo był monarchistą, jednak po latach stał się republikaninem i zagorzałym obrońcą ludu. Swoje największe dzieło, „Nędzników” napisał na wygnaniu. Dokument przybliża historię powstawania tej powieści i inspiracje autora.
Czytaj dalej »

kraj: USA, Wielka Brytania
reżyseria: Alex Gibney
rok produkcji: 2012
czas trwania: 106 minuty
język: polski lektor

Opinia publiczna w USA była zbulwersowana, gdy czterej niesłyszący mężczyźni przerwali zmowę milczenia i ujawnili nazwisko katolickiego księdza, który przed laty molestował ich seksualnie. Autorzy dokumentu postanowili przeprowadzić swoiste śledztwo w tej sprawie i poznać mroczne sekrety katolickiego kleru. Chcąc odkryć prawdę, ekipa wybrała się w podróż po Milwaukee i Wisconsin, następnie dotarła do Irlandii i tamtejszych klasztorów, aż wreszcie trafiła do Watykanu i najwyższych władz kościelnych. Dzięki filmowcom bulwersujący fakt wykorzystywania głuchych dzieci przez księży w katolickich szkołach ujrzał światło dzienne. Wstrząsający film w reżyserii nagrodzonego Oscarem Alexa Gibneya obnaża obłudę kościelnych hierarchów i księży pedofilów.
Czytaj dalej »

kraj: Francja / Litwa / Łotwa
rok produkcji: 2020
reżyseria: Giedrė Žickytė
czas trwania: 84 minuty
język: polski lektor

W 1970 roku radziecki statek rybacki zgodnie z porozumieniem w sprawie łowienia ryb znajdował się na wodach Atlantyku u wschodniego wybrzeża Stanów Zjednoczonych. W pewnym momencie do burty podpłynął amerykański statek straży przybrzeżnej. Podczas rozmowy między dowódcami, jeden z marynarzy – litewski radiotelegrafista Simas Kudirka – przeskoczył z radzieckiego statku na amerykański i rozpaczliwie błagał o azyl polityczny. I tak rozpoczęła się jedna z najgłośniejszych historii z czasów zimnej wojny. Amerykanie nie mogli przyznać Kudirce azylu i jednocześnie nie chcieli oddać go Sowietom. Na Wschodzie czekał na niego sąd i perspektywa surowego wyroku. Rozpoczęła się wielka batalia o Simasa.
Czytaj dalej »

kraj: Francja
rok produkcji: 2019
czas trwania: 52minuty
język: polski lektor

Wybór prezydenta Jaira Bolsonaro był możliwy dzięki poparciu trzech potężnych grup społecznych: właścicieli ziemskich, duchowieństwa ewangelickiego oraz wojska. Środowiska te wyznają określone wartości w odniesieniu do tradycyjnej struktury rodziny, są przeciwni prawu do aborcji i małżeństwom homoseksualnym. Popierają jednak prawo do posiadania broni palnej oraz niszczenia amazońskich lasów deszczowych na rzecz agrobiznesu.
Czytaj dalej »

kraj: Francja
rok produkcji: 2020
reżyseria: Jean-Baptiste Renaud, Etienne Huver
czas trwania: 52 minuty
język: polski lektor

W ogarniętej wojną Libii rozgrywa się koszmar. By dotrzeć do Europy, wielu zdesperowanych ludzi wypływa na morze z narażeniem życia. W ciągu ostatnich sześciu lat u wybrzeża tego kraju utonęło lub zaginęło prawie szesnaście tysięcy osób. Twórcom filmu udało się dostać do jednego z libijskich ośrodków dla uchodźców – osadzeni żyją tam w strasznych warunkach, narażeni na przemoc i gwałty. Nie wszyscy Europejczycy pozostają obojętni wobec tego dramatu. Istnieją organizacje humanitarne, które patrolują morze i ratują rozbitków. Autorzy dokumentu spędzili kilka tygodni na pokładzie statku ratunkowego „Ocean Viking”, słuchając opowieści tych, którym udało się uciec z obozów.
Czytaj dalej »

kraj: USA
reżyseria: Dan Partland
rok produkcji: 2020
czas trwania: 83 minuty
język: polski lektor

Dokumentaliści prezentują portret psychologiczny prezydenta 45. prezydenta Stanów Zjednoczonych i jego wyborców. Zastanawiają się, jak człowiek o osobowości Donalda Trumpa mógł zostać przywódcą mocarstwa. Specjaliści z dziedzin zdrowia psychicznego, bezpieczeństwa oraz polityki podsumowują pięć lat prezydentury biznesmena z Nowego Jorku. Przyjrzą się również ludziom, którzy wynieśli Trumpa do władzy. Wnioski specjalistów z pewnością nie przypadną prezydentowi USA do gustu.
Czytaj dalej »

kraj: Wielka Brytania
rok produkcji: 2016
reżyseria: Alex Kryszkiewicz
czas trwania: 55 minuty
język: polski lektor

Rio De Janeiro, znane także jako Cudowne Miasto, to nie tylko białe piaszczyste plaże, luksus i muzyka. To także fawele – brazylijski odpowiednik slumsów, czyli dzielnic zamieszkiwanych przez najuboższą część społeczeństwa. W fawelach zamieszkali trzej biali mężczyźni z Wielkiej Brytanii – artysta, muzyk oraz marzyciel. Sąsiedzi nazywają ich „gringos”. Bohaterowie z różnych powodów trafili do brytyjskich slumsów. Teraz nie wyobrażają sobie życia gdziekolwiek indziej. Film przedstawia szczegółowy obraz tamtejszej społeczności.
Czytaj dalej »

kraj: Wielka Brytania/Kanada/Ukraina
reżyseria: Andrew Tkach
rok produkcji: 2018
czas trwania: 53 minuty
język: polski lektor

Historia młodej kanadyjskiej dziennikarki i reporterki Rhei Clyman, która w latach 30. XX w. przemierzała tereny Rosji Radzieckiej. Informowała świat o wielkim głodzie na Ukrainie, którego była świadkiem. Twórcy filmu, opowiadając o jej podróży, nawiązują do współczesnego konfliktu w tym kraju i jego ofiarach.
Czytaj dalej »

Reportaż Marcina Gutowskiego o kardynale Stanisławie Dziwiszu. W dokumencie przedstawiono dokumenty, relacje i rozmowy, wskazujące, że metropolita krakowski senior kardynał Stanisław Dziwisz, uczestniczył m.in. w procederze tuszowania nadużyć seksualnych przez księży na całym świecie. Kardynał Stanisław Dziwisz to legendarny osobisty sekretarz i przyjaciel Jana Pawła II, u którego boku spędził kilkadziesiąt lat. Autor reportażu „Don Stanislao. Druga twarz kardynała Dziwisza”, Marcin Gutowski, pokazuje jednak drugie oblicze duchownego – potężnego hierarchy, szarej eminencji, która potrafi zadbać o – specyficznie rozumiany – interes Kościoła. Także wtedy, gdy chodzi o sprawy dotyczące ofiar pedofilii.

W reportażu wskazuje się powiązania kardynała Dziwisza z byłym amerykańskim kardynałem Theodore’em McCarrickiem, który dopuszczał się pedofilii. Telewizyjna premiera „Don Stanislao…” zbiegła się z opublikowaniem watykańskiego raportu o wiedzy Stolicy Apostolskiej na temat amerykańskiego duchownego. Nazwisko sekretarza Jana Pawła II pojawia się w nim wielokrotnie.
Czytaj dalej »

reżyseria: Katie Davison
kraj: USA
czas trwania: 77 minuty
język: polski lektor

Film dokumentalny oparty na bestsellerze z 2018 roku autorstwa Jona Meachama, pokazuje współczesną amerykańską rzeczywistość polityczną, badając historyczne wyzwania przeszłości, takie jak ruch na rzecz praw wyborczych dla kobiet, areszt Amerykanów pochodzenia japońskiego, maccartyzm czy ruch na rzecz praw obywatelskich działający w latach sześćdziesiątych XX wieku. Wszystkie zmiany napędzane były przez osoby walczące z siłami nienawiści i podziałami, które powracają w ostatnim czasie w Ameryce.
Czytaj dalej »

kraj: Wielka Brytania
rok produkcji: 2017
czas trwania: 57 minuty
język: polski lektor

Dokument prezentuje kulisy jednej z najbardziej ukrywanych spraw kryminalnych w historii Ameryki: wykorzystywanie seksualne nieletnich przez duchownych Kościoła katolickiego.

W odpowiedzi na doniesienia o wykorzystywaniu nieletnich w Bostonie Kościół stwierdził, że w Filadelfii – mieście, w którym mieszka 40% katolików – nie ma takiego problemu. Na dowód tego media potwierdziły, że w ciągu ostatnich 50 lat posądzanych o molestowanie seksualne nieletnich było tylko 35 księży. Lynne Abraha z prokuratury okręgowej zaglądając do akt spraw, odkryła, że w jej biurze zajęto się tylko jednym przypadkiem. Wszczęła postępowanie, aby wyjaśnić, dlaczego reszta winnych nie została pociągnięta do odpowiedzialności. Dokument ujawnia, dlaczego wykorzystywanie seksualne nieletnich przez duchownych było tak długo ukrywane. Jak władze kościelne i inne instytucje blokują ściganie winnych? Dlaczego większość sprawców wymyka się obecnie karze?
Czytaj dalej »

kraj: Rumunia
reżyseria: Radu Ciorniciuc
rok produkcji: 2020
czas trwania: 86 minuty
język: polski lektor

Rodzina Enache od dwudziestu lat mieszka na dzikich terenach bukaresztańskiej delty, nieopodal opuszczonego zbiornika wodnego. Ich życie jest ściśle związane z naturą. Zdobywają pożywienie, łowiąc rękami ryby w jeziorze, przy którym znajduje się ich chata. Starają się też trzymać z daleka od wynalazków cywilizacji. Wszystko się zmienia, kiedy w delcie powstaje park narodowy. Rodzina nie ma innego wyjścia i musi przenieść się do miasta. Dostosowanie się do nowych warunków jest dla wszystkich, zarówno dla rodziców, jak i dziewięciorga dzieci, bardzo trudne. Podejmują wysiłek, by utrzymać między sobą dobre stosunki. Okazuje się jednak, że miasto wpływa na ich poglądy i zmusza do rozważań o swojej przyszłości.
Czytaj dalej »

kraj: Francja
reżyseria: Jeanne Nouchi, Marion Verlé
rok produkcji: 2019
czas trwania: 53 minuty
język: polski lektor

Mur berliński upadł w 1989 roku. Wciąż jednak wielu Niemców tęskni za NRD i z nostalgią wspomina dawne czasy. Mario, Heidi, Franck, Hans i Martina są w różnym wieku i pochodzą z odmiennych środowisk. Łączy ich jednak żal za tym, co minęło. Choć dla wielu ludzi lata rządów totalitarnych były pasmem trudnych i dramatycznych doświadczeń, im wydają szczęśliwą epoką. Uczucie to wpływa na ich codzienność, w której nie do końca potrafią się odnaleźć.
Czytaj dalej »

reżyseria: Karol Starnawski
kraj: Polska
rok produkcji: 2018
czas trwania: 76 minuty

Czy można żyć w cieniu imperium? To pytanie, które niczym bumerang powraca w każdej z trzech przedstawionych w filmie historii. Choć ich bohaterów dzielą setki kilometrów, narodowość oraz wiek, łączy zbliżone, oparte na strachu doświadczenie, ale też nadzieja na spokojne życie. Pomimo że Związek Sowiecki zniknął z map trzydzieści lat temu, Aleksiej z Górskiego Karabachu, Timur z Ukrainy oraz Aleksander z Gruzji wciąż żyją w niepewności, każdego dnia stawiając czoła tytułowym cieniom „imperium”. Opowieści bohaterów pokazują skomplikowaną historię państw postsowieckich oraz ich mieszkańców, którzy wbrew wielkiej polityce starają się odwrócić swój los i podążać za marzeniami o życiu w pokoju.

W swoim pełnometrażowym debiucie dokumentalnym Karol Starnawski kieruje kamerę na ludzi uwikłanych w zapomniane już konflikty graniczne powstałe na skutek rozpadu ZSRR. To też gorzki obraz imperialnych zakusów dzisiejszej Rosji, zmierzającej do całkowitego uzależnienia od siebie sąsiadów, a co za tym idzie, utrzymania dawnej strefy wpływów. Dokument inspirowany jest książką Tomasza Grzywaczewskiego „Granice marzeń”.
Czytaj dalej »

reżyseria: Roman Bednarczuk
produkcja: Ukraina/Łotwa/Niemcy
rok produkcji: 2015
czas trwania: 80 minuty
język: polski lektor

W Starej Zburiewce na południu Ukrainy, niedaleko Krymu działa tragikomiczny duet szeryfów o bystrym oku. Najbliższy komisariat policji jest zbyt daleko, aby z niego korzystać, Dlatego do rozwiązania problemów, z jakimi boryka się lokalna społeczność zatrudniono dwóch mężczyzn. Wiktor i Wołodia mają za zadanie zniwelować stopę przestępczości. Wśród ściganych przez nich występków znajdują się: kradzież dwóch kaczek, spory sąsiedzkie, pijaństwo, przemoc fizyczna i awarie samochodów. Wiele z tych problemów ma swoje korzenie w rozpowszechnionym wokół bezrobociu, ubóstwie i analfabetyzmie.

Film śledzi losy Wiktora i Wołodii, pokazując komiczną stronę ich codziennych sytuacji. Jeżdżą żółtą rosyjską Ładą z lat 70. ubiegłego wieku, udekorowaną niewielką flagą Ukrainy. Kursują od jednego miejsca do drugiego, próbując załagodzić konflikty lub rozwiązać zaistniałe już problemy. Prowadzą śledztwo w sprawie znalezionego ciała, próbują rozłożyć wózek, pogodzić z sąsiadami Kolę, który choć zjada psy, tęskni za normalnym życiem. Jak zresztą wszyscy wokół, bo to miejsce dalekie od europejskiego standardu normalności. Czas mija, zmieniają się pory roku, aż w końcu dzięki telewizji informacje o Majdanie i politycznych zmianach na Ukrainie docierają do mieszkańców Zburiewki, siejąc wśród nich separatystyczny zamęt. Następuje podział na dwa obozy: proukraiński i prorosyjski.
Czytaj dalej »